Op dit moment krijgen beide ouders het gezag over het kind als zij getrouwd zijn en/of geregistreerd partners zijn. Als je samenwoont en in verwachting raakt, zijn twee stappen nodig voor het gezamenlijk gezag: én erkenning én een verzoek voor gezag. Gaat dat straks anders worden?
Erkennen en gezag ineen?
In november is een wetsvoorstel bij meerderheid aangenomen die erop richt dat dadelijk het traject van erkennen en gezag ineen zal gaan, ténzij (aanstaande) ouders hier vanaf willen zien. Dat gaat anders dan nu, waarbij het losse trajecten zijn. Volgens dit wetsvoorstel wordt de situatie voor getrouwde ouders en samenwonende ouders zo meer gelijk. Er zijn ook kritische noten over het wetsvoorstel, omdat het soms een bewuste keuze is dat er één ouder gezag heeft. In de praktijk leidt dit ‘eenhoofdig gezag’ vaak tot (juridische en/of emotionele) problemen in geval van scheiding en/of overlijden van een ouder.
Erkennen en gezag
75.000 kinderen per jaar worden buiten een huwelijk of geregistreerd partnerschap geboren. De moeder heeft automatisch gezag, in 90% van de gevallen wordt het kind ook erkend door de andere ouder. Van deze 90% blijkt dat een kwart van de kinderen die wél erkend zijn door deze andere ouder, geen gezag heeft van deze ouder. Met andere woorden, in een kwart van de situaties waarin een ouder wél heeft erkend, is er geen gezag aangevraagd. Soms is dit een bewust keuze, soms is dit vergeten en/of uitgesteld en speelt de kwestie weer ineens in het geval van bijvoorbeeld een scheiding.
Verschil erkennen en gezag
Bij het opstellen van een ouderschapsplan, als ouders uit elkaar gaan, is de gezagssituatie aan de orde. Als je als ouder wél je kind hebt erkent, ben je juridisch ouder. Als juridisch ouder heb je een ‘onderhoudsplicht’ naar je kind toe, in het geval van een ouderschapsplan is dan kinderalimentatie aan de orde. Ook worden ouder en kind elkaars erfgenaam. Er is verder een groot verschil in rechten en plichten tussen gezag en erkenning. Pas als een ouder gezag heeft ‘mag’ deze wat vinden/besluiten over de opvoeding en heeft hij/zij verplichting om te zorgen voor een kind. Dit maakt dan ook het verschil tussen de begrippen ‘omgangsregeling’ en ‘zorgregeling’ in een ouderschapsplan. Als je géén gezag hebt, ben je namelijk niet verantwoordelijk om het kind ’te verzorgen’.
Gevolgen wetsvoorstel?
Dit wetsvoorstel zal invloed hebben op scheidingssituaties tussen samenwoners . Op dit moment wordt namelijk -in geval van erkenning- de gezagskwestie besproken tijdens/na de scheiding, wat vaak niet het beste moment is met alle emoties die erbij spelen. Dit maakt het voor een kind extra pijnlijk, als deze kwestie -naast de scheiding- nog eventueel juridisch aangevraagd/bestreden wordt. Dit wetsvoorstel zal mogelijk ook invloed hebben op het besluit tot erkennen (en daarmee gezag).Maakt dit mogelijk de drempel voor moeders hoger om een kind te laten erkennen, als zij niet zeker (genoeg) zijn van hun relatie? 2021 zal dit onderwerp verder in de politiek behandeld worden en zullen alle vraagstukken, afwegingen en gevolgen helder worden.
Gezag via mediator?
Kunnen wij de eventuele gezagskwestie meenemen in de mediation rondom een ouderschapsplan? Natuurlijk kan dat. Wij begeleiden graag bij de afspraken die voor voor jullie én jullie kind(eren) aan de orde zijn, op maat en op een tempo wat aansluit. Neem vrijblijvend contact op voor een kennismakingsgesprek.